Toen het oorlog was: 1939-1945 - Annemiek de Groot e.a.

Non-fictie

Dit boek is beter dan je geschiedenisboek! Toen het oorlog was verscheen in twee prachtig uitgevoerde edities over de periodes 1939-1945 en 1914-1918.

Je leest onder andere over de oorzaak van deze oorlogen, wat er is gebeurd en over mensen die een rol hebben gespeeld. Maar je leest ook over de techniek achter de oorlog, belangrijke symbolen en hoe mensen probeerden te overleven. De boeken zijn prachtig uitgevoerd, overzichtelijk en grondig. De zakelijkere informatie over de oorlogen wordt steeds afgewisseld met interessante wetenswaardigheden.

De bibliothecaresse van Auschwitz - Antonio Iturbe en Salva Rubio

Graphic novel

Het hartverscheurende en waargebeurde verhaal van de 14-jarige Dita die met haar ouders in verschillende concentratiekampen leeft en overleeft, dankzij: boeken.

Dita is een hartstochtelijk lezer. Ze woont in de jaren ‘30 in Praag. Totdat ook zij als joods gezin op transport worden gezet naar Theresienstadt en later Auschwitz. Haar boeken mogen niet met haar mee, tot haar grote verdriet.

Als ze in Auschwitz aankomt wordt haar liefde voor boeken door een bijzondere joodse man, Fredy Hirsch, herkend en mag ze op een bescheiden collectie verschoten en kapotte boeken passen. Dita leeft in een deel van Auschwitz waar ‘de schijn wordt opgehouden’: de Duitsers willen voor de buitenwacht, het Rode Kruis, voordoen alsof ze keurige kampen hebben ingericht. Maar in werkelijkheid vallen er duizenden doden. 

 

Soldaat van het noorden - Bram Baptist

Een verhaal over de Tweede Wereldoorlog, het verzet en de vraag wie je in tijden van oorlog en onzekerheid kunt vertrouwen. 

Op een avond in 1943 komt er een Duitse legertruck bij Klaas Nieboer de straat in rijden. Duitse soldaten arresteren een man en nemen hem mee. Hij bleek lid te zijn van het verzet, net als Klaas’ vader. Klaas is nog maar dertien, maar helpt soms ook met het verspreiden van bonkaarten.

Dan wordt Klaas’ vader ook opgepakt. Klaas is boos en voelt zich machteloos, totdat hij een brief van zijn vader vindt. Er zit een lek in het verzet. Klaas is vastberaden de verrader zo snel mogelijk op te sporen en uit te schakelen.

Oorlogswinter - Jan Terlouw

De klassieker

Het verhaal over de vijftienjarige Michiel die na vier jaar oorlog blij is dat hij eindelijk iets kan doen. Hij raakt steeds meer betrokken bij het ondergronds verzet en gaat zorgen voor een Engelse piloot die in het bos verstopt zit.

Het is een ijskoude winter en er ligt een dik pak sneeuw. Hoe lang houdt Michiel dit vol zonder hulp te vragen? Het is een tijd waarin je niemand in vertrouwen kunt nemen, want iedereen kan een verrader zijn. Michiel zal op eigen kracht grote en volwassen beslissingen moeten nemen.

Een spannend verhaal dat ook laat zien hoe gruwelijk oorlog is.

Project 1065 - Alan Gratz

Project 1065 gaat over de 13-jarige Michael O'Shaunessy. Hij is Iers maar woont met zijn ouders in Berlijn. Net als de rest van zijn klas is Michael lid van de Hitlerjugend. Maar niemand weet dat hij en zijn ouders in werkelijkheid spionnen zijn. Met zijn fotografische geheugen is Michael een belangrijk onderdeel van de Ierse missie. Ook al is Michael tegen alles waar de Nazi's voor staan, toch doet hij mee met de activiteiten van de Hitlerjugend. Hij moet mengen met zijn groepsgenoten en zijn identiteit koste wat kost geheimhouden. Als een van de jongens uit zijn groep hem in vertrouwen neemt over Project 1065, een belangrijke geheime missie die de hele loop van de oorlog kan beïnvloeden, doet hij er alles aan om nog dieper tot de Hitlerjugend door te dringen. Michael moet grote risico's nemen, ook als het ten koste kan gaan van alles - en iedereen - waarvan hij houdt...

D-Day - Alan Gratz

Het is 6 juni 1944: D day. Dit verhaal gaat over de eerste dag van de bevrijding van Europa in de Tweede Wereldoorlog. We zijn in Normandië, Frankrijk. Duizenden jonge soldaten komen aan land. Het lijkt een onmogelijke opgave om door de Duitse linies heen te breken, maar het lukt wel Alleen met zoveel meer doden dan gepland. De zee kleurt rood van het bloed.

We volgen 5 jongeren die allemaal op hun eigen manier onderdeel van de oorlog zijn, of ze willen of niet. Een 16-jarige Amerikaanse soldaat, een Franse spionne, een parachutist, een dokter en een verpleegkundige. 

De tunnel - Anna Woltz

Londen, september 1940
Dit is ons verhaal. We leren elkaar kennen diep onder de grond, in de tunnels van de Ondergrondse. Elke nacht schuilen we daar voor de bommen die Londen verwoesten.


Quinn is vijftien. Ze is van huis weggelopen met een tas vol juwelen en ze wil de wereld veranderen. Jay is alles kwijt, dus regels kunnen hem gestolen worden. Sebastian is Quinns grote broer, maar ze noemt zijn naam niet. Voor zijn familie bestaat hij niet meer. Ella van veertien vertelt het verhaal. Ze is net een jaar ziek geweest en voelt zich onzichtbaar – maar dan komt de tunnel.

Niemandsjongen - Katherine Marsh

Het aangrijpende verhaal over een 14-jarige Syrische vluchteling die bevriend raakt met een rijke Amerikaanse jongen. 

Ahmed houdt zich verborgen in een wijnkelder van een groot huis. Daar probeert hij zo goed en zo kwaad als het gaat te overleven. Samen met zijn vader ontvluchtte hij de oorlog in Syrië. Maar tijdens de gevaarlijke overtocht naar Europa ging zijn vader dood, en nu is Ahmed alleen in een grote stad waar niemand hem wil. Dan ontmoet hij Max, een 13-jarige jongen die in het grote huis woont en heimwee heeft naar zijn thuisland Amerika. De twee jongens ontdekken wat het betekent om moedig te zijn en hoe hoop je toekomst kan veranderen…

Een actueel verhaal over moed en vriendschap, waarin een link wordt gelegd met de ondergedoken Joden in de Tweede Wereldoorlog. 

Ons kasteel aan zee - Lucy Strange

Petra is twaalf jaar oud en woont met haar ouders en zus in een vuurtoren. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt verandert er plotseling veel in het leven van Petra. De vuurtoren moet bijvoorbeeld helemaal groen geschilderd worden zodat deze niet meer zo opvalt. De vijand kan daardoor vanuit de lucht en vanaf de zee minder goed bepalen waar hij is.

Ook de sfeer in huis verandert. Petra heeft het gevoel dat haar ouders iets voor haar achterhouden. Bovendien gaan de inwoners van het dorp ineens anders met hen om, want Petra’s moeder komt oorspronkelijk uit Duitsland. Ze wordt ervan verdacht een spion te zijn.

Een spannend verhaal waarin afschuwelijke gebeurtenissen plaatsvinden.



Wij blijven bij elkaar - Martine Letterie

De familie Birnbaum woont in Duitsland, is joods voelt zich al een paar jaar niet veilig. Nadat de vader van het gezin wordt opgepakt en de Kristalnacht plaatsvindt, besluit moeder de kinderen Birnbaum op de trein naar familie in Nederland te zetten.

Het is een moeilijke tijd voor de jonge kinderen. Ze missen hun ouders en worden ernstig ziek. Dan lukt het hun hoogzwangere moeder – en later ook hun vader – om naar Nederland te komen, waarna het volledige gezin verhuist naar het vluchtelingenkamp Westerbork.

Gebaseerd op ware gebeurtenissen in een ongelooflijk zware tijd. Toch is het verhaal hoopvol en gaat het over de kracht van het houden van moed, het beschermen van elkaar en het geloven in betere tijden.



Het meisje met de vlechtjes – Wilma Geldof

Freddie is veertien jaar als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt en in 1941 gaat ze met haar zus Truus bij het gewapende verzet.

Hun jonge leeftijd is een groot voordeel, want de vijand zal niet snel verwachten dat de jonge meiden bij het verzet zitten. Ze verleiden hooggeplaatste nazi’s en lokken ze naar het bos. Daar worden deze mannen gedood door verzetskameraden. Freddie is trots op haar werk, want door het doden van deze nazi’s redden ze veel mensen. Maar ze voelt zich ook eenzaam, want ze kan met niemand praten over wat ze doet en meemaakt. Zelfs niet met haar moeder en haar vriendje Peter.

Docent of andere leesbevorderaar?

Deze lijst is samengesteld in samenwerking met Lezenslessen. Klik hier voor uitgebreide info over de lijst of ga naar www.lezenslessen.nl voor lesideeën, tips, trainingen en meer.